लोकपुकार सम्वाददाता
जनकपुरधाम, असार १८ गते ।
संचालनको पर्खाईमा रहेका बर्दिबास जनकपुर जयनगर रेलवेको दोश्रो चरणको काम बिजलपुरादेखि बर्दिबाससम्मको काम मुआब्जा विवादले अनिश्चित बन्दै गएको छ ।
जग्गाको मुआब्जा विवाद सुल्झिन नसक्दा महोत्तरीको भङ्गहा नगरपालिकाको पुरानो बिजलपुरा स्टेशनदेखि बर्दिवाससम्मको १८ किलोमिटर दूरीको रेलमार्ग निर्माणको कार्य अनिश्चित बन्न गएको हो ।
जयनगरबाट जनकपुरको कुर्थासम्म ३४ किलोमिटर दूरीमा रेलका पटरी ओछ्याइ करीब करीब सम्पन्न भई ईन्जन र बोगीको आभावमा संचालनको पखाईमा बसेको छ तर धनुषाको कुर्थादेखि महोत्तरीको भङ्गाहा नगरपालिकाको पुरानो बिजलपुरा स्टेशनसम्मको १७ किमी दूरीमा पनि सुस्त गतिमै भए पनि निर्माण काम पनि भइरहेको नै छ ।
उता भङ्गाहा नगरपालिकाको बिजलपुरा स्टेशनदेखि बर्दिवाससम्मको १८ किमी क्षेत्रमा अहिलेसम्म पनि मुआब्जा विवादले बर्दिवाससम्म रेल आउने÷नआउने अनिश्चित बन्दै गएको स्थानीयको भनाई छ ।
रेल विभागका अनुसारमा भारत सरकारको सहयोगमा शुरु भएको बर्दिवास–जनकपुर (कुर्था)–जयनगर रेलसेवा सन् २०२० भित्र सञ्चालन भइसक्नुपर्ने हो । तर भङ्गाहा–बर्दिवास खण्डको जग्गा मुआब्जा विवादले सो क्षेत्रमा रेल चल्ने आश मर्न थालेको छ ।
भंगहा–बर्दिवास रेल खण्डका जग्गाधनीहरुले चलनचल्तीको मूल्यका आधारमा मुआब्जा दिनुपर्ने माग गर्दै आएका छन् तर तोकिएको तीन वर्ष भित्र सरकारले भने रकम निर्धारण गरेर जग्गाधनीलाई मुआब्जा लिन आउने भनी न त सुचना जारी न मुआब्जाकै लागि बोलाए ।
स्थानीय जग्गाधनीहरु या त मुआब्जा देउ न त जग्गा फुकुवा गरिदेउ भनी मांग गर्न थालेका छन् । यस्तो अवस्थमा रेलको निर्माण चरणको काम अन्यौल बन्दै गएको छ ।
बर्दिवास–भङ्गाहा खण्डमा रेल विभागले १२७ बिघा जग्गा रोक्का गरेर राखेको छ, तर ती जग्गाधनीहरुलाई मुआब्जा वितरण अहिलेसम्म गर्न सकेका छैनन् । स्थानीय जग्गाधनीहरुले सरकारले चलनचल्तीको दर रेट तोकेर मुआब्जा दिए जुन बेलापनि हामी लिन तयार रहेको पटक पटक आग्रह गर्दा पनि सरकारले कुनै चासो लिएको छैन ।
बर्दिवास–भङ्गाहा खण्डमा विभागले रोक्का राखेको १२७ बिघा जग्गामध्ये २६ बिघा धनुषाको मिथिला नगरपालिका (पहिलेको बेङ्गाडावर गाविस) र अरू महोत्तरीकै बर्दिवास र भङ्गाहा नगरपालिकामा पर्दछ । जसमध्ये पहिलेको बर्दिवास गाविस क्षेत्रभित्रको ५३, किसाननगर गाविस क्षेत्रको २६ र भङ्गाहाको २२ बिघा जग्गा रहेको छ । पहिलेको बर्दिवास र किसाननगर गाबिस हाल बर्दिवास नगरपालिकामा गाभिएका छन् ।
यसैबीच रेल विभागका महानिर्देशक बलराम मिश्रले पनि मुआब्जा वितरणमा ढिलाइ हुँदा निर्माण ढिलो हुन गएको बताएका छन् । उनले नेपाल सरकारले मुआब्जाको काम सके लगत्तै बर्दिवास–भङ्गाहा खण्डको काम पनि गतिमा अघि बढ्ने बताए ।
रेल विभागले सन् २०१८ भित्र जयनगरदेखि कुर्थासम्म, सन् २०१९ भित्र कुर्थादेखि भङ्गाहाको बिजलपुरा स्टेशनसम्म र सन् २०२० भित्र भङ्गाहाको बिजलपुरादेखि बर्दिवाससम्मको काम सम्पन्न गरी सोही तालिकाभित्र रेल सेवा सञ्चालन गरिसक्ने जनाउँदै आएको थियो । तर यो तालिकाभित्र काम सम्पन्न हुन नसक्दा पहिलो खण्ड (कुर्था–जयनगर) मा पनि हालसम्म रेल सञ्चालन हुन सकेको छैन ।
भारत सरकारको ७ अर्ब २० करोडको आर्थिक सहयोगमा नेरोगेजबाट ब्रोडगेज रेल्वे विस्तारको काम सन् २०१४ देखि नै शुुरु भएको थियो । तर हालसम्म सो निर्माण कार्य सम्पन्न हुन सकेको छैन ।
विसं १९९४ मा शुरु भएको बिजलपुरा (भङ्गाहा महोत्तरी)–जनकपुर (धनुषा)–जयनगर (भारत)सम्म ५१ किमी रेलमार्ग २०५८ सालको बाढीले बिग्हीपुल (लोहारपट्टि, महोत्तरी) भासिएपछि सो रेल सेवा जनकपुर–जयनगर २९ किमीमा सीमित भएको थियो ।
यो विषयमा आफ्नो प्रतिक्रिया दिनुहोस् !